Zrzeczenie się własności nieruchomości.
Właściciel może wyzbyć się własności nieruchomości przez to, że się jej zrzeknie; zrzeczenie się wymaga formy aktu notarialnego; do zrzeczenia się własności nieruchomości potrzebna jest zgoda kierownika rejonowego organu rządowej administracji ogólnej.
Nieruchomość, której własności właściciel się zrzekł, staje się własnością Skarbu Państwa. Skarb Państwa ponosi odpowiedzialność z nieruchomości za jej obciążenia. Jeżeli w chwili zrzeczenia się własności nieruchomości przysługiwało Skarbowi Państwa w stosunku do niej ustawowe prawo pierwokupu, odpowiedzialność ta ogranicza się do sumy, która należałaby się zrzekającemu w razie wykonania prawa pierwokupu55.
Stosowanie art. 16 ustawy o gospodarce nieruchomościami z art. 179 § 2 k.c. uzasadnione jest dwoma względami:
a)chodzi o ustalenie wzajemnej relacji między tymi przepisami,
b)przepis art. 16 ust. 1 zd. 2 ustawy nakazuje stosować odpowiednio art. 179 k.c. do zrzeczenia się własności lub użytkowania wieczystego przez państwową lub samorządową osobę prawną.
Kwestią sporną jest, czy przedmiotem zrzeczenia na podstawie art. 179 k.c. może być tylko własność. Wynika tutaj, że z mocy art. 237 k.c. do przeniesienia użytkowania wieczystego stosuje się odpowiednio przepisy o przeniesieniu własności, a trudno byłoby uznać, aby poprzez zrzeczenie nie nastąpiło "przeniesienie własności". Można uznać, że na gruncie art. 179 k.c. możliwe jest zrzeczenie się zarówno własności nieruchomości, jak i użytkowania wieczystego.
W sytuacji, gdy właścicielem gruntu będącego przedmiotem użytkowania wieczystego jest Skarb Państwa (lub jednostka samorządu terytorialnego), a uprawniona osoba prawna zrzeka się użytkowania wieczystego, to zgodnie z zasadą superficies sola cedit Skarb Państwa (lub jednostka samorządu terytorialnego) uzyskuje tym samym także dotychczas odrębną własność budynków, budowli i urządzeń, gdyż stały się one znowu częściami składowymi gruntu. Jeśli zatem użytkownik wieczysty państwowa lub samorządowa osoba prawna zrzeka się użytkowania wieczystego gruntu zabudowanego, to oświadczenie takie obejmuje również zrzeczenie się prawa własności budynków, budowli i urządzeń na tym gruncie posadowionych. Można by zatem uznać, że zbędne jest z prawnego punktu widzenia składanie w tej sytuacji odrębnego oświadczenia woli o zrzeczeniu się własności budynków, budowli i innych urządzeń. Tak jednak nie jest. Złożenie przez użytkownika wieczystego oświadczenia o zrzeczeniu się także własności budynków oznacza, iż rezygnuje on z wynagrodzenia za budynki pozostawione na gruncie. W art. 16 mowa jest o zrzeczeniu się własności lub użytkowania wieczystego co oznacza, że państwowa lub samorządowa osoba prawna może zrzec się własności nieruchomości gruntowej. Nie budzi też wątpliwości, że przedmiotem zrzeczenia może być udział we współwłasności lub współużytkowaniu wieczystym.
Zgoda, o której mowa w art. 16 ustawy, tj. starosty (prezydenta miasta na prawach powiatu) w odniesieniu do nieruchomości Skarbu Państwa oraz zarządu jednostki samorządu terytorialnego w odniesieniu do nieruchomości tej jednostki, nie może być wyrażona w formie decyzji administracyjnej. Jest to czynność cywilnoprawna. Jeśli zatem zrzeczenie się jako oświadczenie woli musi być złożone w formie aktu notarialnego, to i zgoda starosty lub zarządu jednostki ma być stosownie do art. 63 § 2 k.c. wyrażona w formie aktu notarialnego. Zgoda może być złożona przed zrzeczeniem się, w chwili zrzeczenia się lub po zrzeczeniu się; wszakże do chwili wyrażenia zgody, oświadczenie o zrzeczeniu nie wywołuje żadnych skutków prawnych.
Nabycie nieruchomości przez Skarb Państwa lub jednostkę samorządu terytorialnego ma charakter pierwotny. Oznacza to, że nabywca nie wstępuje w prawa i obowiązki osoby zrzekającej się własności lub użytkowania wieczystego. Zgodnie jednak z art. 179 k.c. Skarb Państwa ponosi "odpowiedzialność z nieruchomości za jej obciążenia". Odpowiedzialność ta ogranicza się do sumy, która należałaby się zrzekającemu w razie wykonania prawa pierwokupu, jeżeli w chwili zrzeczenia się własności Skarbowi Państwa przysługiwało do tej nieruchomości ustawowe prawo pierwokupu. przez "ograniczenie odpowiedzialności" należy rozumieć jako ograniczenie do wartości nieruchomości. Odpowiedzialność tę ponosi jednostka samorządu terytorialnego, jeżeli nieruchomość przypada tej jednostce zgodnie z art. 16 ust. 256.
komentarze
nieaktualne
skomentowano: 2012-08-08 09:54:58 przez: xx
Copyright © 2008-2010 EPrace oraz autorzy prac.